برای یادگیری عمیق و کاربردی هر زبانی باید با مفهوم آگاهی فراشناختی آشنا شویم. آگاهی فراشناختی یعنی درکی فراتر از حالت عادی و سطحی که شامل یادگیری زبان های خارجه نیز می شود. در بین زبان آموزان و مدرسین این موضوع نقش بسیار پر رنگ و سرنوشت سازی را ایفا می کند. زیرا اگر آن ها با درک عمیق تری مطالب را بیاموزند و تدریس کنند قطعا در کیفیت عملکرد هر دو گروه اثر بسیار مثبتی خواهد داشت.
مفهوم فراشناخت یعنی شناختی فراتر و عمیق تر از مطالب آموزشی در حدی که بتوان از آن ها به صورت کاربردی و عملی استفاده کرد. به عنوان مثال اینکه زبان آموز یک سری واژه را فرا میگیرد و می تواند به درستی تشخیص دهد که هر یک از آن ها را در چه جملاتی و در چه شرایطی به درستی استفاده کند تا بالاترین کیفیت لازم را داشته باشند یک نوع فراشناخت نسبت به آن واژگان دارد که مهارتی بالاتر از فقط حفظ کردن آن ها می باشد.
مثال دیگر اینکه زبان آموزی که نه تنها نقاط ضعف خود را می داند بلکه به دنبال راهکار برای رفع آن می باشد و آگاهانه می کوشد تا هر روز عملکرد خود را نسبت به دیروز بهبود ببخشد.
آگاهی فراشناختی به دو بخش کلی تقسیم می شود:
فرق بین این دو مفهوم همانند فرق بین دانستن معنی یک کلمه با نحوه ی استفاده درست از آن در جملات مختلف است. یا به عنوان مثال دانستن یک نکته ی گرامری دانش ما از آن مطلب به حساب می آید اما اینکه بتوانیم در نگارش خود از آن ساختار به گونه های مختلف و به درستی استفاده کنیم مهارت ما را نشان می دهد. دانش و مهارت باید همواره با هم به کار گرفته شوند تا خروجی عملکرد ما با کیفیت باشد.
یکی از راه های کاربردی برای بهبود سطح دانش و مهارت فراشناختی استفاده از مثال های زیاد در هنگام آموزش است. به عنوان مثال برای یادگیری واژه باید از آن در جملات مختلف استفاده کرد و فقط حفظ کردن معنی فارسی آن هیچ کمکی به فهم و یادگیری عمیق آن نخواهد کرد. فراموش نکنیم که ما واژه یا ساختار گرامری را به طور کامل یاد نگرفته ایم مگر اینکه بتوانیم از آن ها استفاده کنیم.
یکی دیگر از راه های کاربردی برای بهبود سطح دانش و مهارت فراشناختی تمرین مداوم و روزانه و تکرار زیاد است. روانشناسان با تحقیقات خود ثابت کردند اگر مهارتی را به مدت هزار ساعت در یک بازه ی زمانی یک یک ساله تکرار کنید آن مهارت در مغز شما جایگاهی ویژه پیدا خواهد کرد و به شناخت عمیقی از آن مهارت که می تواند یادگیری زبان خارجه باشد خواهید رسید و عملکرد شما در آن مهارت فراتر از متوسط جامعه خواهد بود که این خود گواهی بر فرا شناخت شما از آن مهارت می باشد.
در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که اگر به دنبال یادگیری عمیق و کاربردی در زمینه ی زبان های خارجه هستید باید آگاهی فراشناختی و راه های تقویت آن را جدی بگیرید چون یادگیری زبان مثل یادگیری آشپزی یا شنا کردن نوعی مهارت است و هر آن چه که مهارت باشد به تمرین مداوم و زیاد نیاز دارد تا در آن زمینه به اوج تسلط و کیفیت برسید.
تحریریه دپارتمان انگلیسی