آزمون NAATI (سازمان ملی اعتباربخشی مترجمان و مترجمین شفاهی استرالیا) یکی از معتبرترین مدارک برای مترجمان و افرادی است که قصد مهاجرت به استرالیا را دارند. این آزمون نه تنها برای فعالیت حرفهای در زمینه ترجمه و تفسیر ضروری است، بلکه امتیاز قابل توجهی در سیستم امتیازدهی مهاجرت استرالیا (Points Test) دارد. در این مقاله به کاربردهای آزمون NAATI، ساختار آن، نحوه آمادگی و امتیاز مهاجرتی آن بهطور مفصل پرداخته میشود.
۱. فعالیت حرفهای در استرالیا
مدرک NAATI برای کار به عنوان مترجم یا مترجم شفاهی در استرالیا الزامی است. این مدرک در سازمانهای دولتی، بیمارستانها، دادگاهها و مراکز خدمات مهاجرتی معتبر است .برخی از مشاغل مرتبط با زبان، مانند معلمی زبان یا مشاور چندفرهنگی، نیز به این مدرک نیاز دارند.
۲. امتیاز مهاجرتی
یکی از مهمترین دلایل شرکت در آزمون NAATI، کسب ۵ امتیاز اضافی در سیستم امتیازدهی مهاجرت استرالیا است. این امتیاز میتواند شانس دریافت دعوتنامه (Invitation) برای ویزاهای skilled migration مانند ویزای ۱۸۹ (مستقل)، ۱۹۰ (اسپانسر ایالتی) و ۴۹۱ (منطقهای) را افزایش دهد .این امتیاز ویژه افرادی است که مدرک Certified Translator یا Certified Interpreter را دریافت کردهاند.
۳. تسهیل فرآیند مهارتسنجی
– برای برخی از مشاغل مورد نیاز استرالیا (مثل مترجمی)، ارائه مدرک NAATI بخشی از ارزیابی مهارت (Skills Assessment) توسط سازمانهای مربوطه مانند VETASSESS است.
NAATI سازمان ملی اعتباربخشی مترجمان و مترجمین شفاهی در استرالیا است که آزمونهای ترجمه را برای زبانهای مختلف، از جمله فارسی به انگلیسی و بالعکس، برگزار میکند. این آزمون به دو صورت کتبی (Translation) و شفاهی (Interpretation) برگزار میشود.
آزمون NAATI در دو سطح کتبی (Translation) و شفاهی (Interpretation) برگزار میشود. برای مهاجرت، معمولاً آزمون کتبی مورد نیاز است.
۱. آزمون ترجمه کتبی (Certified Translator)
۲. آزمون شفاهی (Interpretation)
۱. آزمون ترجمه کتبی (Certified Translator)
– زبانهای مورد پذیرش: آزمون برای زبان فارسی به صورت دوطرفه (فارسی-انگلیسی و انگلیسی-فارسی) برگزار میشود. سایر زبانهای پرکاربرد مانند عربی، چینی و اسپانیایی نیز موجود است.
-ساختار آزمون: دو متن برای ترجمه (۲۵۰ کلمهای) با موضوعات عمومی، حقوقی، پزشکی یا تجاری برای آزمون استفاده میشود ودر پایان چند سوال نیز در مورد اخلاق حرفهای پرسیده میشود. هر متن ۴۵ امتیاز دارد ودر مجموع این آزمون ۹۰ امتیاز دارد. برای قبولی و کسب ۵ امتیاز شرکت کننده باید حداقل نمره ۶۳ را کسب کند و نکته مهم این است که در هر یک از سوالات نمره کسب شده نباید کمتر از ۳۰ باشد. به طور مثال اگر در متن اول از ۴۵ نمره ۲۵ کسب کنید و در متن دوم ۴۰ از ۴۵ بگیرید نمره قبولی را کسب نمیکنید. در هر متن حداقل نمره ۳۰ باید کسب شود.
-موضوعات متون آزمون:
– عمومی (۳۰%): نامههای اداری، مقالات روزنامهها
– حقوقی (۲۵%): قراردادها، اسناد دادگاهی
– پزشکی (۲۰%): گزارشات پزشکی، دستورالعملهای دارویی
– تجاری/فنی (۲۵%): مناقصهها، مشخصات فنی محصولات
– زمان پاسخگویی: ۲.۵ ساعت.
– بخش اخلاق حرفهای: یک آزمون چندگزینهای (MCQ) درباره اصول ترجمه و تفسیر.
بخش اخلاق حرفهای (Ethics Test) یکی از اجزای مهم آزمون NAATI است که به صورت چندگزینهای (MCQ) برگزار میشود. این بخش ۲۰سوال دارد و در مدت زمان ۱ ساعت باید حداقل ۷۰% نمره (۱۴ سوال صحیح) کسب کنید تا قبول شوید. در این بخش، سوالاتی درباره اصول اخلاقی ترجمه و تفسیر، رازداری، بیطرفی و تعهدات حرفهای مطرح میشود.
نمونه سوالات بخش اخلاق حرفهای (Ethics Test)
۱. رازداری (Confidentiality)
سوال:
شما به عنوان مترجم در یک جلسه پزشکی حضور دارید. پزشک از شما میخواهد اطلاعات بیمار را برای یکی از بستگان او توضیح دهید. بهترین اقدام چیست؟
– الف) اطلاعات را فقط در حد ضرورت و با رضایت بیمار منتقل کنید.
– ب) تمام جزئیات را به خانواده بیمار بگویید، چون آنها نگران هستند.
– ج) از پزشک بخواهید خودش این کار را انجام دهد.
– د) از گفتن هرگونه اطلاعات خودداری کنید، حتی اگر بیمار رضایت داشته باشد.
پاسخ صحیح: الف
(مترجم باید اصل رازداری را رعایت کند و فقط با اجازه بیمار اطلاعات را منتقل کند.)
۲. بیطرفی (Impartiality)
سوال:
در یک جلسه دادگاه، متهم از شما میخواهد ترجمه برخی جملات را به نفع او تغییر دهید. چه واکنشی نشان میدهید؟
– الف) ترجمه را طبق درخواست او اصلاح میکنم تا به او کمک کنم.
– ب) بدون تغییر ترجمه میکنم و موضوع را به مسئول جلسه گزارش میدهم.
– ج) از ترجمه خودداری میکنم و جلسه را ترک میکنم.
– د) فقط بخشهایی که به نفع اوست را ترجمه میکنم.
پاسخ صحیح: ب
(مترجم باید بیطرف باشد و هرگونه فشار برای تغییر ترجمه را گزارش دهد.)
۳. تعهد حرفهای (Professional Conduct)
سوال:
یک مشتری از شما میخواهد مدرک تحصیلی او را بدون تایید رسمی ترجمه کنید. چه کار میکنید؟
– الف) ترجمه میکنم چون مشتری اصرار دارد.
– ب) فقط در صورتی ترجمه میکنم که مدارک توسط مراجع رسمی تایید شده باشد.
– ج) ترجمه میکنم اما مسئولیتی نمیپذیرم.
– د) از پذیرش کار خودداری میکنم بدون توضیح دادن دلیل.
پاسخ صحیح: ب
(مترجم حرفهای فقط مدارک تاییدشده را ترجمه میکند.)
۴. تعارض منافع (Conflict of Interest)
سوال:
شما قرار است در یک جلسه تجاری بین دو شرکت ترجمه کنید، اما یکی از طرفین دوست شخصی شماست. بهترین کار چیست؟
– الف) کار را قبول میکنم و سعی میکنم بیطرف باشم.
– ب) کار را رد میکنم و به NAATI گزارش میدهم.
– ج) بدون گفتن این موضوع، کار را انجام میدهم.
– د) از دوستم میخواهم که جلسه را لغو کند.
پاسخ صحیح: ب
(در صورت وجود تعارض منافع، باید از انجام کار خودداری کرد.)
۲. آزمون شفاهی (Interpretation)
آزمون شفاهی (Interpretation) NAATI برای افرادی طراحی شده که میخواهند به عنوان مترجم شفاهی در استرالیا فعالیت کنند. این آزمون مهارتهای ترجمه همزمان و پیاپی را در موقعیتهای واقعی ارزیابی میکند و مدرک آن برای کار در محیطهای حرفهای مانند دادگاهها، بیمارستانها و مراکز دولتی ضروری است.
قالبهای مختلف آزمون شفاهی:
1. ترجمه همزمان (Simultaneous Interpreting)
– ترجمه بیدرنگ گفتار در جلسات رسمی
– نیاز به تمرکز و سرعت بسیار بالا
2. ترجمه پیاپی (Consecutive Interpreting)
– ترجمه پس از مکثهای گوینده
– مناسب برای جلسات پزشکی و مشاورهای
3. ترجمه همراه (Liaison Interpreting)
– ترجمه گفتگوهای دونفره
– پرکاربرد در مراکز خدماتی
– مناسب برای مترجمین شفاهی در محیطهایی مانند دادگاهها یا بیمارستانها.
نمونه متن فارسی به انگلیسی:
متن اصلی (فارسی):
> “قرارداد همکاری بین دو شرکت پس از ماهها مذاکره نهایی شد. این قرارداد به مدت پنج سال اعتبار دارد و طرفین متعهد به رعایت تمام بندهای آن شدهاند.”
ترجمه انگلیسی (صحیح):
“The cooperation agreement between the two companies was finalized after months of negotiations. This agreement is valid for five years, and both parties have committed to complying with all its clauses.”
نمونه متن انگلیسی به فارسی:
متن اصلی (انگلیسی):
“Applicants must submit all required documents, including academic transcripts and proof of identity, before the deadline.”
ترجمه فارسی (صحیح):
“متقاضیان باید تمام مدارک مورد نیاز، از جمله ریزنمرات تحصیلی و مدرک شناسایی، را قبل از مهلت مقرر ارسال کنند.”
مراحل ثبتنام در آزمون: NAATI
1. ثبتنام در سایت NAATI ([www.naati.com.au](https://www.naati.com.au))
2. انتخاب نوع آزمون (ترجمه یا تفسیر)
3. پرداخت هزینه آزمون (بین 800 تا 1200 دلار استرالیا)
4. تعیین زمان و مکان آزمون (به صورت آنلاین یا حضوری)
5. شرکت در آزمون و دریافت نتایج (حدود 8 هفته پس از آزمون)
اعتبار مدرک NAATI
– مدرک NAATI 5 سال اعتبار دارد.
– برای تمدید آن، باید دورههای آموزشی مداوم (CPD) را بگذرانید.
آزمون NAATI ترجمه یکی از مهمترین مدارک برای مترجمان در استرالیا است. با آمادگی مناسب و تمرین مداوم، میتوانید این آزمون را با موفقیت پشت سر بگذارید و از مزایای آن در مهاجرت و اشتغال بهرهمند شوید.